Czerwony alarm od dzieci i młodzieży. Są w permanentnym kryzysie psychologicznym

Przyrost oficjalnie odnotowanych prób samobójczych wśród nieletnich jest ogromny. W 2012 według danych KGP było ich kilkanaście razy mniej – 152 próby, a 139 młodych ludzi odebrało sobie życie. Duży przyrost nastąpił w okresie pandemii: 663 próby samobójcze w 2020 roku, 1496 w roku 2021 i 2031 w 2022.

Specjaliści przypominają, że faktyczna liczba usiłowań samobójstw wśród dzieci i młodzieży jest dużo większa, może nawet kilkadziesiąt razy. Wiele przypadków nie trafia do policyjnych statystyk. Wiedzą o nich tylko rodzice czy nauczyciele.

- Każda taka próba samobójcza wywiera wpływ na co najmniej 20 osób z otoczenia – uważa Paulina Filipowicz psycholog z fundacji Grow Space, która przygotowała raport na temat zagrożenia samobójstwami wśród najmłodszych.

Psychologowie dziecięcy wskazują na zmiany cywilizacyjne powodujące, że dzieci są słabe, osamotnione i znajdują się w stanie permanentnego kryzysu psychologicznego. Problemem jest agresja, z jaką młodzi ludzie spotykają się w realu i w internecie.

Jedną z częstszych przyczyn prób samobójczych są zawody miłosne i nieumiejętność radzenia sobie z takim stresem. Dzieci często w kryzysie przedawkowują leki, do których nie powinny mieć dostępu.

Dorośli, rodzice, opiekunowie czy nauczyciele często nie wiedzą, jak postępować w sytuacji, gdy w ich otoczeniu doszło do dziecięcej próby samobójczej. Tymczasem nawet 40 procent odratowanych ponownie próbuje. O tym temacie trzeba mówić otwarcie, doszkalać się, zdobywać wiedzę. Są już ogólnopolskie inicjatywy, jak choćby świetna strona internetowa www.zwjr.pl inicjatywy „Życie warte jest rozmowy”.

Jest też uruchomiony przez Rzecznika Praw Dziecka całodobowy telefon zaufania (800 12 12 12), także dla dorosłych dotkniętych tym problemem.

W województwie opolskim do dyspozycji dzieci i młodzieży w kryzysie jest 12 ośrodków środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży. Takie ośrodki znajdują się w każdym powiecie naszego województwa (red: wykaz ośrodków pod artykułem). Można przyjść bez skierowania.

- Zapotrzebowanie jest ogromne, trafia do nas bardzo dużo dzieci – mówi Dorota Dyluś – Beśka z Centrum Psychologii Zdrowia Dormed w Nysie, która także prowadzi ośrodek środowiskowy dla dzieci i młodzieży. – Najważniejsze to nie obawiać się prosić o pomoc, nie wstydzić się, że zdarzyły się problemy. Niestety, w małych miejscowościach ciągle jest to wstydliwa sprawa. Rodzice powinni mieć kontakt z dziećmi, bo często zbyt późno orientują się, że ich dziecko przechodzi kryzys. Wielokrotnie musimy pracować także z rodzicami.

Na drugim poziomie specjalizacji na Opolszczyźnie działają dwa Centra Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży – poradnia zdrowia psychicznego w Opolu oraz Kędzierzynie – Koźlu. I jest jeden ośrodek wysokospecjalistycznej całodobowej opieki psychiatrycznej w opolskim szpitalu przy ul. Wodociągowej. Ponadto działa również poradnia zdrowia psychicznego dla dzieci i młodzieży Fundacji Dom w Opolu. Na opiekę psychiatryczną dzieci i młodzieży opolski NFZ wydał w ubiegłym roku prawie 12 mln złotych. Pięć razy więcej niż w 2018.

- Planujemy ogłosić postępowanie konkursowe, aby zakontraktować w powiecie brzeskim i namysłowskim Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży, poradnia zdrowia psychicznego na drugim poziomie referencyjności – mówi Barbara Pawlos z Opolskiego Oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. Świadczenia psychiatryczne udzielane na rzecz dzieci i młodzieży traktujemy priorytetowo. Płacimy za wszystkie prawidłowo sprawozdane świadczenia.

Lista środowiskowych ośrodków pomocy psychologicznej dla dzieci i młodzieży:

1. 1.Opole, Niepubliczny ZOZ Fundacji Dom Rodzinnej Rehabilitacji Dzieci z Porażeniem Mózgowym, ul. Szymanowskiego 1, tel. 77 459 81 10
2. 2.Krapkowice, Centrum Zdrowia Otmęt, ul. Jagiellońska 29, tel. 798 867 421
3. 3.Nysa, Centrum Psychologii Zdrowia Dormed, ul. Czarnieckiego 4A, tel. 77 427 10 85, 728 814 379, 882 096 660
4. 4.Kędzierzyn Koźle, Niepubliczny ZOZ „SensiMed”, ul. Judyma 4, tel. 77 40 36 370, 77 40 36 371
5. 5.Kluczbork, Centrum Terapii i Psychoedukacji, ul. Kościuszki 23, tel. 602 673 504
6. 6.Zawada, Centrum Terapii i Psychoedukacji, ul. Oleska 35, tel. 602 635 500, 602 673 562
7. 7.Namysłów, Centrum Terapii i Psychoedukacji, ul. Partyzantów 1, tel. 602 646 800
8. 8.Prudnik, Mednovation, ul. Armii Krajowej 16, tel. 794 400 043
9. 9.Olesno, Mednovation, Rynek 20, tel. 883 999 021
10. 10.Brzeg, Mednovation, Armii Krajowej 4, tel. 883 999 022
11. 11.Strzelce Opolskie, Psychologija, Osiedle Piastów Śląskich 20, tel. 737 849 949
12. 12.Głubczyce, Psychologija, Henryka Sienkiewicza 1, 737 848 949